Nośność pionowa - metoda sprężysta
Moduł "Pal - metoda sprężysta" jest częścią programu Pal. Służy do wyznaczania nośności pionowej pali w posadowionych w podłożu uwarstwionym. W obliczeniach przeprowadzonych tą metodą wyznaczane są: graniczna krzywa obciążeniowa (obciążenie-osiadanie) oraz rozkłady sił i przemieszczeń wzdłuż pala.
Główną zaletą metody sprężystej jest dostępność wymaganych parametrów wejściowych masywu gruntowego wokół pala - należy zdefiniować jedynie: kąt tarcia wewnętrznego, spójność, ciężar jednostkowy i moduł odkształcenia danego gruntu.
Procedura rozwiązania w module "Pal - metoda sprężysta" wykorzystuje podejście pół-analityczne. Odpowiedź otaczającego pal gruntu wynika z dobrze znanego rozwiązania podłoża uwarstwionego w postaci uogólnienionego modelu Winkler’a-Pasternak’a. Sprężysta sztywno-plastyczna odpowiedź na ścinanie na styku pala z gruntem modelowana jest z zastosowaniem kryterium wytrzymałościowego Mohr’a-Coulomb’a. Naprężenie normalne działające na pal wyznaczane jest z naprężenia geostatycznego i parcia spoczynkowego gruntu (mieszanki betonowej).
Wpływ wody gruntowej w pobliżu pala wprowadzany jest nie tylko do nośności na ścinanie pobocznicy pala, ale także wpływa na głębokość strefy wpływu poniżej pala.
W przypadku gdy pal sięga podłoża nieściśliwego metoda sprężysta nie może być zastosowana.
Na osiadanie pala może także wpływać osiadanie otaczającego terenu. W szczególności, osiadanie gruntu może redukować nośność pala. Osiadanie pala rośnie wówczas bez zwiększania obciążenia. Zjawisko to jest modelowane w programie jako tak zwane ujemne tarcie na pobocznicy.
Analiza może również uwzględnić wpływ technologii wykonania pala na sztywność fundamentu palowego.
Rozwiązanie podzielone jest na kilka kroków:
- W obliczeniach pal dzielony jest na pewną liczbę elementów (segmentów). Podział na pojedyncze elementy odpowiada warunkowi, że stosunek pomiędzy długością pala a jego średnicą powinien być mniej więcej równy 2,5. Minimalna liczba segmentów wynosi 10.
- W obliczeniach, każdy segment charakteryzowany jest za pomocą podpory sprężystej (sprężyny). Sztywność tej sprężyny służy do modelowania zarówno wytrzymałości na ścinanie pobocznicy pala, jak i sztywności gruntu pod podstawą pala.
- Dla każdego elementu wyznaczana jest wartość graniczna siły tnącej przenoszonej przez pobocznicę Tlim.
- Pal obciążany jest na górze przyrostami obciążenia pionowego. Dla każdego przyrostu obciążenia wyznaczana jest wartość siły w podporze sprężystej każdego elementu. Wartość ta nie może przekroczyć wartości granicznej siły tnącej na pobocznicy pala Tlim. Oczywistym jest, że dla pewnego poziomu obciążenia, we wszystkich podporach sprężystych siły przestaną przyrastać, a dodatkowy przyrost obciążenia spowoduje, że pal będzie podparty tylko podporą sprężystą w podstawie, która nie ma ograniczeń w odniesieniu do przenoszonej siły.
- W wyniku przeprowadzonej analizy otrzymywane są: graniczna krzywa obciążeniowa (obciążenie-osiadanie), rozkłady sił zmobilizowanych w palu oraz wykres pokazujący zmianę siły tnącej w funkcji odkształcenia w danym położeniu.